Dlaczego wciąż kręci się czarno-białe filmy?

Gdy na początku XIX wieku pojawiły się pierwsze czarno-białe fotografie, wynalazcy prawie natychmiast zaczęli szukać sposobów na tworzenie kolorowych obrazów, by uczynić technologię kompletną. A kiedy zaczęły obracać się szpule filmowe, niemal od razu pojawiła się presja, by zacząć tworzyć filmy w kolorze i ze ścieżką dźwiękową.
Uczynienie kolorowej technologii niezawodną, opłacalną i przyjazną dla oka okazało się trudnym problemem do rozwiązania. Kolorowy film mógł zostać pionierem pod koniec XIX wieku, i nawet stał się ekonomicznie opłacalny w latach 30. XX wieku - A mimo to większość filmów była nadal kręcona w czerni i bieli, aż do lat 50. Nawet w latach 60., gdy kolorowe epopeje, takie jak Dźwięki muzyki, Absolwent czy Kleopatra zapełniały sale kinowe, wciąż kręcono duże filmy w trybie monochromatycznym, np. Dr Strangelove, La Dolce Vita Felliniego czy A Hard Day’s Night o zespole The Beatles.

Odmowa koloryzacji

W 1966 roku pionierskie amerykańskie studia filmowe postanowiły ostatecznie uśpić czarno-białe kino i zaczęły produkować wyłącznie filmy kolorowe; w ciągu następnych lat medium to zostało niemal całkowicie wycofane z głównego nurtu kinematografii. Jednak już po oficjalnym zaprzestaniu produkcji filmów monochromatycznych, kiedy widzowie oczekiwali obrazu w kolorze, od czasu do czasu na ekranach kin pojawiały się udane (lub przynajmniej docenione przez krytyków) filmy czarno-białe. i wiele spośród tych współczesnych tytułów prawdopodobnie rozpoznasz:

●      Noc żywych trupów (1968)
●      Młody Frankenstein (1974)
●      Głowa do wycierania (1977)
●      Clerks: Sprzedawcy (1994)
●      Manhattan (1979)
●      Człowiek słoń (1980)
●      Wściekły byk (1980)
●      Ona się doigra (1986)
●      Lista Schindlera (1993)
●      Ed Wood (1994)
●      Sin City (2005)
●      Artysta (2011)
●      Zimna wojna (2018)

 

MOTYWACJE MONOCHROMATYCZNE

Dlaczego niektóre współczesne filmy są czarno-białe, skoro cała machina przemysłu filmowego została stworzona z myślą o kolorze? i dlaczego powstają one do dziś? Istnieje kilka istotnych powodów.

Ograniczenia budżetowe

W czasach filmu ‘rzeczywistego’, przed przejęciem kontroli przez technologię cyfrową, istniała duża różnica między kosztami przetwarzania i reprodukcji filmu kolorowego A monochromatycznego. Film czarno-biały jest prostszy, bardziej wybaczający błędy w obróbce, A materiał filmowy jest tańszy.
Co najmniej dwa z czarno-białych filmów z powyższej listy podają koszty jako powód kręcenia w technice monochromatycznej. Według MTV, budżet filmu Ona się doigra Spike'a Lee (orig. She’s Gotta Have It) wynosił skromne 175 000 dolarów. A to i tak przewyższa Kevina Smitha i budżet w wysokości $27 575 na Sprzedawców (Clerks). w obu przypadkach te pełnometrażowe filmy posłużyły jako trampolina do większego sukcesu, chociaż kiedy w 2006 i 2022 roku zostały nakręcone Clerks II i Clerks III, nie było takich ograniczeń i obie produkcje były kolorowe.

Cele artystyczne

Koszt obróbki filmu nie ma większego znaczenia w erze cyfrowej, gdyż każdy efekt wizualny można uzyskać za pomocą innego typu procesora. Tworzenie czarno-białych filmów jest więc tak naprawdę decyzją estetyczną.
Wściekły byk jest prawdopodobnie najbardziej znanym filmem z powyższej listy. Decyzja Scorsese o kręceniu w czerni i bieli była częściowo podyktowana estetyką, ale także reżyser chciał go odróżnić od mnóstwa filmów bokserskich, które pojawiły się w tym samym czasie, zwłaszcza serii Rocky. w przypadku filmu Manhattan, decyzja Allena również była kreatywna, ponieważ przywoływała Nowy Jork jego młodości i pozwoliła na wyjątkowe ujęcia miasta. w Głowie do wycierania (Eraserhead) David Lynch chciał, by film wydawał się surrealistyczny, A monochromatyczność po prostu idealnie do tego pasowała. A w przypadku Sin City, Miller i Rodriguez naśladowali komiksowe początki tej historii.
Dramatyczna Lista Schindlera przyniosła Spielbergowi jego pierwszego Oscara i była czymś w rodzaju odejścia dla reżysera, znanego z wysokobudżetowego kina akcji i filmów przygodowych. Kręcenie w czerni i bieli nie tylko nadało obrazowi mroczny nastrój, ale także pozwoliło stworzyć jedną z najbardziej poruszających sekwencji scen w historii kina, w której, paradoksalnie, monochromatyczność została złamana dla postaci bezimiennej dziewczynki w czerwonym płaszczu, symbolizującej niewinność i człowieczeństwo.

Przywołanie epoki

Trudno wyobrazić sobie wielokrotnie nagradzany film Artysta z 2011 roku jako obraz inny niż czarno-biały. Rozgrywające się w 1927 roku arcydzieło Hazanaviciusa jest też ‘niemym’ filmem (choć ma ścieżkę dźwiękową), zatem naprawdę przywołuje epokę, którą przedstawia. Akcja filmu Tima Burtona Ed Wood z 1994 roku została osadzona w przemyśle filmowym lat 50. ubiegłego wieku, więc ponownie wybór czerni i bieli był idealnie dopasowany. A komediowy horror Mela Brooksa Młody Frankenstein został nakręcony w technice monochromatycznej na wzór klasycznych horrorów z wytwórni Universal, z wampirami, wilkołakami i mumiami w rolach głównych.

Wycinanie scen i inne cele

Zdarza się, że czerń i biel są też używane w wybranych fragmentach kolorowego filmu. Czarnoksiężnik z krainy Oz z 1939 roku, rozpoczyna się i kończy w tonacji sepii, kiedy Dorotka znajduje się w realnym świecie, podczas gdy część fantastyczna utrzymana jest we wspaniałym Technicolorze. w konspiracyjnym filmie JFK Olivera Stone'a, akcja przechodzi między kolorem A czernią i bielą, by zilustrować różne części narracji. Często zdarza się również, że sceny, które dzieją się w przeszłości względem głównej osi czasu (np. wspomnienia) pojawiają się w czerni i bieli.

 

Pozwól widzowi zanurzyć się w historii

Użycie czerni i bieli może być wymuszone przez zewnętrzne naciski bądź też stanowić czysto artystyczny wybór, ale we współczesnym filmie zawsze będzie się wyróżniać. Również muzyka może decydować o nastroju filmu, A odpowiednio użyta mieć moc przywoływania epok - dlatego też jest tak samo ważnym wyborem, jak kolor obrazu.

Dostęp do biblioteki muzyki produkcyjnej obejmującej różne epoki i nastroje może być zatem kluczowy podczas nadawania finalnej, idealnej formy swojemu arcydziełu. Już teraz zapoznaj się z naszą kolekcją muzyki.